Hội chứng “thám tử lừng danh Facebook" hay sự độc ác vô cảm của đám đông?
Gần đây, cộng đồng mạng lại xôn xao bức ảnh chụp một cô gái “quan hệ tập thể” cùng nhiều đàn ông. Khi sự thực chưa được làm rõ, các “thám tử facebook” đã nhanh chóng cung cấp trang cá nhân của một số người có nét giống nhân vật trong ảnh.
Nhưng càng lớn, tôi càng e ngại có lẽ mình đã… nhầm. Thôi thúc con người tìm hiểu tận cùng sự thật, đôi lúc không xuất phát từ những ý nghĩ thiện tâm, mà đơn thuần chỉ vì sự hiếu kì. Chúng ta muốn đi đến tận cùng, chỉ đơn giản vì chúng ta muốn làm chủ thông tin. Sống trong một thời đại mà ai làm chủ thông tin nhiều hơn, người đó nắm lợi thế… quả là một cuộc chạy đua không có điểm dừng.
Tên hung thủ trong vụ án giết người bị tìm thấy ngay tài khoản facebook, hứng chịu đủ thứ gạch đá cũng như võ đoán của người đời. Cha mẹ anh ta nhanh chóng bị định danh, bị cộng đồng kỳ thị tới mức người cha phải tự vẫn. Hoặc như vụ án kẻ giết người cướp tiệm vàng ở Bắc Giang trước kia, nhờ sự hỗ trợ đắc lực của dư luận và mạng xã hội, gia đình và em trai anh ta không có cơ hội làm lại. Dù chính xác, họ không có lỗi gì trong chuyện này.
Cách đây hai tháng, cộng đồng mạng rúng động vì cái chết của cô bạn ở tuổi 15. Bị bạn trai tung clip sex lên mạng, hình ảnh của cô, trang cá nhân…lập tức trở thành đề tài nóng trên mạng. Hàng nghìn ý kiến nhảy vào, mạt sát cô bé, chia sẻ hình ảnh của cô… đã dẫn cô bạn sinh năm 2000 cùng quẫn tới mức quyên sinh. Sự việc nhanh chóng bị chìm xuồng. Nhưng nhan đề một bài viết “Mạng xã hội đã góp phần đẩy nữ sinh 15 tuổi đến đường cùng bằng cách nào” vẫn khiến tôi đau nhói mỗi khi nghĩ về. Bởi giữa ranh giới mong manh giữa thiện và ác, giữa vô tình hay hữu ý, rất nhiều người trong chúng ta đã lựa chọn ngả về cái xấu.
Tôi không thích cách người ta nghĩ về cụm từ “cộng đồng mạng” với hàm ý những kẻ đông đảo, hung hãn, sẵn sàng bày tỏ quan điểm tiêu cực lệch lạc và tâm lý đám đông lộ rõ. Tôi vẫn nghĩ đó là một hình thức của dư luận, của số đông, của những người sẽ công tâm và tạo nên hiệu ứng chỉ để nhân thêm những điều tốt đẹp cho xã hội. Hãy nhìn vào khía cạnh tích cực của những câu chuyện chú chó bị dán băng keo ở miệng đã được cứu sống, một bà cụ bán nước nghèo khổ bán được nhiều hàng hơn, hay chú bé bị bạo hành được luật pháp bảo vệ… đều được lan truyền bởi “cư dân mạng”. Hóa ra trong môi trường ấy, cả việc tốt lẫn việc xấu…đều có thể dễ dàng lan tỏa, đặc biệt nếu chúng ta không có một bộ lọc thật vững vàng.
Chú chó bị bịt băng keo đến hoại tử cả phần mõm cả dược cư dân mạng khẩn thiết kêu gọi giúp đỡ và cứu sống (Ảnh: Điền Nguyễn).
Gần đây, cộng đồng mạng lại xôn xao vì bức ảnh chụp một cô gái đang “quan hệ tập thể” cùng nhiều người đàn ông khác. Trong lúc sự thực chưa được làm rõ, các “thám tử facebook” đã nhanh chóng cung cấp hình ảnh, trang cá nhân của một số người “có nét giống” những nhân vật trong các bức ảnh. Tốc độ chia sẻ nhanh chóng mặt kèm theo những caption kiểu “Đẹp mặt chưa?”, “Chị nào có chồng thế này thì tan cửa nát nhà…” Những nhân vật bị tố cáo tỏ ra hoảng loạn, hứng chịu đủ gạch đá từ mạng xã hội… Cô gái thề thốt đủ điều cũng không ăn thua trước làn sóng công kích của dư luận. Đằng sau những nụ cười hả hê, những lượt share và tick like vô cảm, tôi mơ hồ nhận ra sẽ có thêm vài gia đình gặp sóng gió, những con người không chứng minh được sự ngay thẳng của mình, và ai đảm bảo trong số họ lại không có thêm những người nghĩ quẩn?
Các nhà khoa học, tâm lý học giải thích hiện tượng trên bằng sự biện dẫn về “tâm lý đám đông”. Riêng tôi, tôi chỉ cho rằng đó là biểu hiện của những người yếm thế. Những người quá nhàn rỗi, những người quá hiếu kì, những người yếu ớt…trong xã hội. Những cú click chuột, share ảnh tạo cho họ ảo tưởng về sức mạnh của mình, sức mạnh của những người được phán xét. Mà quên đi mất thậm chí họ không có quyền đó. Phán xét vốn là một chức năng của quan tòa.
Một điều tôi rất thích ở Conan, đó là cậu nhóc thám tử không bao giờ chấp nhận những sự thật nửa vời. Cậu chỉ phá án khi đã có đầy đủ vật chứng, nắm rõ logic câu chuyện, không để sơ hở nào trong suy luận của mình…Bởi một nửa sự thật không phải là sự thật. Cũng như cách chúng ta tiếp cận sự thật một cách mơ hồ, đó cũng có thể là một “tội ác”.
Tôi vẫn giữ cái cảm giác rùng mình khi năm 2014, được xem một bộ phim mang tên Nightcrawler do Jake Gyllenhaal thủ vai chính. Câu chuyện kể về một gã săn tin bệnh hoạn ở L.A. Để cạnh tranh bán tin giật gân cho các hãng truyền hình, gã bất chấp mọi thủ đoạn, thậm chí dàn dựng cả hiện trường tội ác. Trong một thế giới mà thông tin vô tình trở thành con dao hai lưỡi nếu ta không tiếp nhận đúng cách, đám đông vô cảm nhiều khi còn đáng sợ hơn những gã sát thủ bệnh hoạn. Chỉ nghĩ đến điều ấy thôi, tôi lại nổi da gà.
Theo Trí thức trẻ
-
5 phút trướcHãng taxi lên tiếng vụ hai du khách nước ngoài bắt xe taxi di chuyển khoảng 50m bị tài xế lấy giá 500.000 đồng.
-
50 phút trướcCơ quan chức năng tỉnh Sơn La tạm đình chỉ công tác nữ giáo viên liên quan đến vụ bé gái 8 tuổi bị đánh đập xảy ra tại huyện Mường La để điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ việc.
-
1 giờ trướcDo không khí lạnh xuất hiện trong giai đoạn này có cường độ yếu, chủ yếu gây mưa nên nền nhiệt giảm không nhiều. Mức nhiệt cao nhất ở miền Bắc trong hai ngày tới vẫn dao động 28-31 độ C, trời mát.
-
5 giờ trướcChính quyền quận Hoàn Kiếm đang xác minh thông tin 2 du khách bị tài xế taxi "chặt chém" 500.000 đồng cho quãng đường khoảng 100m từ Trần Nhật Duật đến phố Chợ Gạo.
-
5 giờ trướcSở GD-ĐT Hà Nội đã công bố số thí sinh đăng ký thi lớp 10. Dựa vào số nguyện vọng 1 và chỉ tiêu tuyển sinh của mỗi trường, thí sinh có thể tính được tỷ lệ chọi.
-
5 giờ trướcNgười được cho là đánh đập dã man bé gái 8 tuổi là giáo viên mầm non đang làm việc tại thị trấn Ít Ong, huyện Mường La, tỉnh Sơn La.
-
5 giờ trướcMột số kẻ gian 'đội lốt' người giúp việc đã lợi dụng sự tin tưởng của gia chủ để ra tay trộm cắp, chiếm đoạt tài sản lớn.
-
6 giờ trướcSáng 12/5, giá vàng thế giới đứng ở ngưỡng cao do đang được hưởng lợi từ kỳ vọng điều chỉnh lãi suất sau dữ liệu kinh tế Mỹ đáng thất vọng.
-
7 giờ trướcDự báo thời tiết ngày 12/5/2024, mưa giông xuất hiện ở Hà Nội, TP.HCM và nhiều khu vực trên cả nước. Tuy nhiên, Thủ đô mát mẻ với nhiệt độ cao nhất từ 29-31 độ, còn TP.HCM vẫn nóng bức với nhiệt độ cao nhất tới 37 độ.
-
18 giờ trướcKhông chỉ cho vay nặng lãi, nhóm K’Nâng còn bắt giữ người trái pháp luật, đánh đập, tra vấn thiếu niên 15 tuổi.
-
18 giờ trướcSau 1 ngày nỗ lực tìm kiếm, lực lượng chức năng ở Quảng Nam đã tìm thấy thi thể nam sinh lớp 8 mất tích khi bơi ra biển cứu bạn.
-
18 giờ trướcChuyên gia pháp lý đánh giá sự cố vỡ kính cường lực khiến một nữ bác sĩ bị thương nặng ở cửa hàng The Coffee House Thái Hà là rất nghiêm trọng, cơ quan chức năng đang khẩn trương xác minh nguyên nhân để làm rõ trách nhiệm của các bên liên quan.
-
18 giờ trướcKhi cửa thang máy của chung cư mở ra, một em bé ở Hà Nội bất ngờ bị kẹp tay vào cửa thang máy khiến cư dân tri hô người giải cứu.
-
23 giờ trướcMột trường ở huyện Hóc Môn (TP.HCM) bị tố làm đơn mẫu cho phụ huynh ký, có nội dung xin cho học sinh "không tham gia kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10".
-
23 giờ trướcCông an quận Hoàng Mai đã khởi tố, bắt tạm giam 4 đối tượng về hành vi cố ý hủy hoại tài sản khi tạt sơn vào nhiều ô tô tại một khu đô thị ở Hà Nội.
-
1 ngày trướcTrên đường đi "phượt" ở Ninh Thuận, Nguyễn Thành Chung dùng băng keo che biển số xe, áp sát hai bé gái giật túi xách rồi vào Đồng Nai lẩn trốn.
-
1 ngày trướcCơ quan chức năng đang xác minh clip bé gái 8 tuổi ở Sơn La bị người phụ nữ hàng xóm hành hung, đánh đập dã man.
-
1 ngày trướcThời gian gần đây, giá vàng miếng tăng điên cuồng và có dấu hiệu khó kiểm soát, chuyên gia nhận định nếu cứ kéo dài sẽ tác động xấu đến kinh tế.
-
1 ngày trướcBước đầu Lầu Vũ Nhật Đăng khai đã dùng tuýp sắt tấn công 5 người đi đường. Những nạn nhân này đều không quen biết hay mâu thuẫn gì.
-
1 ngày trướcCông an huyện Ninh Hải đã triệu tập anh Phạm Đình Dương, trú xã Cam Thịnh Đông, TP Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa.
Tin tức mới nhất
-
57 phút trước
-
1 giờ trước
Hay nhất 2sao
-
25 ngày trước